Te veel vocht in het lichaam!

 

In het kort:

• Je lichaam houdt te veel vocht vast
• Te lang staan of zitten
• Zwangerschap
• Kunnen vochtophoping ernstige aandoeningen veroorzaken?
• Kenmerken : dikke voeten/enkels en gezwollen onderbeen
• Ander klachten : vermoeide of zware benen en spataderen
• Bezoek je arts als je een hartpatiënt bent en je lichaamsgewicht flink toeneemt.

 

Wat is vocht vasthouden?

Het menselijk lichaam bestaat uit 75% vocht (water). Bij een gezonde vochthuishouding drink je voldoende water, ondertussen wordt het overtollig vocht zorgvuldig afgevoerd door jouw lichaam. Soms kan het lichaam te veel vocht vasthouden. Door de zwaartekracht zakt dit overtollige vocht in jouw benen, hierdoor krijg je last van gezwollen voeten of dikken enkels. De enkels, buik en benen zijn plekken waar het vocht het meest wordt opgeslagen.

 

Oorzaken

Als het lichaam te veel vocht vasthoudt, kan dit verschillende oorzaken hebben:

 

1. Lang staan of zitten

Vaak is te lang staan of zitten de boosdoener bij het vocht vasthouden. Als je lang achter elkaar stil zit of staat, maak je te weinig gebruik van je kuitspieren. Deze spieren zorgen ervoor dat het zuurstofarme bloed vanuit je benen wordt teruggepompt naar het hart en het lymfestelsel wordt geactiveerd. Als de kuitspieren te weinig worden gebruikt, circuleert je bloed niet goed. Hierdoor ontstaat vochtophoping in de enkels of benen en dus krijgen we last van gezwollen voeten of dikke enkels.

 

2. Menstruatie

Bij vrouwen kunnen hormonen een rol spelen bij het vasthouden van vocht. In de voorafgaande week van de menstruatie verandert de hormoonhuishouding. Door schommelingen in de hoeveelheden oestrogeen en progesteron houdt het lichaam in die periode meer vocht vast. Dit kan leiden tot dikke voeten, opgezwollen vingers en opgehoopt vocht in benen of enkels.

 

3. Overgang

Tijdens de overgang verandert de hormoonhuishouding. Wat krijgen we dan? Ophoping van vocht. Een andere term dat men hiervoor gebruikt is ‘overgangsoedeem’. De voornaamste oorzaak van het vasthouden van vocht is een daling in de hoeveelheid van de hormoon oestrogeen.

 

4. Zwangerschap

Het hormoon progesteron is de grootste boosdoener tijdens de zwangerschap. De wand van de bloedvaten worden dunner door dit hormoon. Hierdoor kan het vocht vanuit de bloedvaten in het weefsel terecht komen. Verder zorgt de groeiende baarmoeder voor steeds meer druk op het bekken. Door de druk verloopt de afvoer van het bloed vanuit de benen naar het hart moeizamer.

 Het lichaam van een zwangere vrouw houdt gemiddeld 2-3 liter extra vocht vast. Dit is heel normaal maar het kan leiden tot vervelende klachten zoals dikke enkels, voeten en handen. Door het overtollige vocht kunnen ze ook last krijgen van beknelde zenuwen of pijnlijke gewrichten. De klachten kunnen vervelend zijn maar zijn niet ernstig. Bij de geboorte verdwijnt het overtollige vocht vanzelf weer uit het lichaam.

 

5. Overmatig zoutgebruik

Overmatig zoutgebruik kan een oorzaak zijn van een overschot aan vocht in je lichaam. Dit betekent niet dat je te veel zout op het eten strooit. In bewerkt voedsel zit namelijk vaak te veel zout. Ongemerkt neem je al te snel meer zout dan het lichaam nodig heeft. Te veel zout houdt water vast.

 

6. Het drinken van alcohol

 

7. Een tekort aan bepaalde voedingsstoffen

Het eiwit albumine komt voor in je bloed en regelt de opname van het water uit de weefsels. Dit eiwit is belangrijk want het zorgt ervoor dat het water wordt afgedreven en niet wordt vastgehouden in het lichaam. Heb je eiwittekort, dan kan dit leiden tot overmatig vochtophoping. Je voelt je opgeblazen.
Een andere oorzaak van een tekort aan eiwitten in het lichaam is de aandoening “nefrotisch syndroom”. Bij dit syndroom werkt de filters in de nieren niet goed. Normaal zorgen deze filters ervoor dat het bloed goed gezuiverd wordt. Heb je last van nefrotisch syndroom laten de filters in de nieren te veel eiwitten door vanuit het bloed. De eiwitten komen in de urine terecht. Gevolg; te lage eiwitgehalte in het bloed. Dit kan een gevolg zijn van het vasthouden van vocht.

 

8. Warm weer

Bij warm weer gaat ook het lichaamstemperatuur hoger dan normaal. Om de warmte kwijt te geraken begin je te transpireren waardoor je vocht en zout verliest. De bloedvaten gaan openstaan en je bloeddruk neemt iets toe. Het vocht hoopt op en je kunt last krijgen van het zogenoemde warmte-oedeem.

 

9. Vermoeide of zware benen

Soms heb je last van vermoeide benen of zware benen, zichtbaar opgezwollen aan enkels, voeten en benen. Meestal komt het voor op het einde van de dag. Zwangere vrouwen kunnen soms een zwaar gevoel ervaren in hun benen. Zware of vermoeide benen kunnen een indicatie zijn dat er een overschot aan vocht in je benen of lichaam aanwezig is. Soms verdwijnt het zware gevoel vanzelf weg. In ander gevallen blijven de benen zwaar of vermoeid aanvoelen. Op lange termijn kan dit leiden tot andere klachten, zoals spataderen.

 

10. Spataderen en vochtophoping

Spataderen ontstaan als de kleppen in de ader niet goed meer werken. Het bloed kan niet meer weggepompt worden. De ader loopt vol en hierdoor ontstaat er een zichtbare spatader. Het is niet ernstig omdat ander aderen de functie van de spatader overnemen.

 Vochtophoping en spataderen hangen vaak nauw met elkaar samen en kunnen elkaar versterken. Door vochtophoping in de benen kan de druk op de kleppen in de aders namelijk te hoog worden, met als gevolg spataderen. Spataderen zorgen er op hun beurt weer voor dat het bloed minder goed wordt afgevoerd. Hierdoor blijft er vocht achter in de benen.

 

11. Vocht vasthouden door ernstige aandoeningen

Het vasthouden van vocht kan daarnaast worden veroorzaakt door een ongeval, operatie, bestraling of overgewicht, maar ook door ernstige aandoeningen zoals:

• Hartfalen
• Blokkade in een ader
• Levercirrose
• Nierziekte
• Problemen met het lymfesysteem

 

Het is heel belangrijk om naar een arts te gaan voor een controle. Zeker als het vocht in je benen hebt of je voeten, enkels of knieën een langere tijd vocht vasthouden.

 

Hoe spataderen voorkomen?

Heb je regelmatig last van zware, opgezwollen voeten of dikke enkels, lees de onderstaande tips:

• Eet niet te veel zout
• Neem voldoende eiwitten in door verse vis, peulvruchten, eieren, vlees, noten en zaden te eten.
• Beweeg voldoende
• Drink dranken met een vocht afdrijvend effect: gemberthee, groene thee, brandnetelthee,…
• Eet voldoende groenten met een vocht afdrijvende werking: citroen, venkel en asperges.

 

Groenten en fruit

Sommige groenten en fruit heeft een vocht afdrijvende werking. Voorbeelden hiervan zijn citroen, ananas, kiwi’s, venkel, bleekselderij en asperges. Deze groenten en fruit bevatten veel water waardoor ze bijdragen aan een dagelijkse vochtinname.

 

Plastabletten om vocht af te drijven

Als je lichaam te veel vocht vasthoudt, laat de arts plastabletten voorschrijven. Deze pillen stimuleren de aanmaak van urine in je nieren. Op die manier geraak je van de overtollig vocht kwijt. Plaspillen kunnen bijwerkingen hebben en worden pas voorgeschreven als er sprake is van :

• Hoge bloeddruk
• Hartfalen
• Diabetes mellitus

 

Zwangerschap en vochtophoping

Tijdens het slapen of rusten, leg een kussen onder jouw benen. Dit vergemakkelijkt de afvoer van het vocht.

 

Massagetherapie - Manuele lymfedrainage

Het lymfestelsel is een uitgebreid vaatstelsel door het hele lichaam waardoor het lymfevocht stroomt. Een doorstroom van het lymfevocht is essentieel voor een gezond lichaam. Het lymfesysteem is de frontlinie in de verdediging tegen bacteriën en ziektekiemen die infecties veroorzaken. Ook is het lymfesysteem verantwoordelijk voor het afvoeren van overtollig vocht en afvalstoffen.

 

 

Manuele lymfedrainage is essentieel voor een gezond lichaam!